با توجه به ماشینی شدن سبک زندگی و شرایط جهان امروزی، ایستادن و کارکردنهای طولانی مدت بخش اجتناب ناپذیری از زندگی شده است. داشتن رژیم غذایی نامناسب و تغذیه نادرست، همراه با ایستادن های طولانی مدت باعث بروز مشکل بزرگ و دردناک به نام واریس میشود. در ادامه این بیماری و نکات مهم برای استفاده از جوراب واریس که یکی از روش های بهبود این بیماری است را بررسی میکنیم.
واریس چیست ؟
رگههای واریسی، وریدهای متورم و بزرگ شدهای هستند که معمولا در سطح پوست ساق پا و پا ایجاد میشوند. واریس زمانی اتفاق میافتد که خون به جای اینکه به آرامی به قلب برود، در پشت دریچههای کوچک رگ فرد جمع میشود که بیشتر در قسمت پایین تنه بدن فرد شایع است. آنها ممکن است آبی یا بنفش تیره باشند و اغلب به صورت تودهای، برآمده یا پیچ خورده ظاهر میشوند.
علائم دیگر واریس عبارتند از:
- پاهای دردناک، سنگین و ناراحت کننده
- پاها و مچ پا ورم کرده
- سوزش یا ضربان در پاها
- گرفتگی عضلات پاها، به خصوص در شب
- پوست خشک، خارش دار و نازک روی رگههای آسیب دیده
این علائم معمولاً در وضعیتهای هوای گرم و ایستادنهای طولانی مدت بدتر می شوند. در صورت داشتن پیاده روی طولانی مدت یا سپری کردن زمان زیادی در حالت نشیته با پاهای آویزان بهتر است هر از گاهی پای خود را بالا اورده و به آرامی آن را ماساژ دهید.
جوراب واریس چیست و نحوه عملکرد آن چگونه است؟
جوراب های فشرده به طور سنتی برای بهبود گردش خون استفاده میشوند. به طوری که سربازان رومی اغلب پاهای خود را در تسمههای چرمی میپیچند تا گردش خون خود را در طول راهپیماییهای طولانی مدت بهبود بخشند.
جورابهای فشرده مدرن پیچیدهتر هستند و برای ایجاد فشار سیستماتیک در پاها طراحی شدهاند برای مثال جورابهای ساق بلند معمولاً فشار بیشتری را در نزدیکی مچ پا و پا نسبت به قسمت بالا تر وارد میکنند که جریان خون را به سمت بالا تقویت میکند. لازم به ذکر است که هدف اصلی استفاده از آنها کمک به برگشت خون به سمت قلب است تا از ایجاد رگهای واریسی، رگهای عنکبوتی و نارسایی وریدی جلوگیری کند.
ویژگیهای منحصر به فرد دیگر آن باعث ایجاد انگیزه برای استفاده از آن توسط دیگر کاربران میشود که در ادامه به آن پرداخته شده است. این محصول همچنین دارای عناوین دیگری مثل جوراب فشاری، جوراب طبی و جوراب شلواری واریس است.
جوراب واریس برای چه کسانی پیشنهاد میشود؟
جوراب واریس میتواند برای افراد زیر مفید باشد:
ورزشکاران گاهی اوقات جوراب های فشاری را روی بازوها یا دست های خود میپوشند تا به بهبود جریان خون و اکسیژن رسانی در حین تمرین یا در طول مسابقه کمک کند. برخی از ورزشکاران نیز برای کمک به تسریع ریکاوری بعد از تمرین یا آسیب از جورابهای فشرده استفاده میکنند.
برای افرادی که روی صندلی چرخدار نشستهاند یا نمیتوانند تخت خود را ترک کنند، جورابهای فشاری میتوانند به بهبود جریان خون و کاهش تورم در پاها کمک کنند.
زنان بارداری که مستعد تورم در پاها یا مچ پا هستند، ممکن است بخواهند از جورابهای فشاری استفاده کنند تا احتمال تورم را کاهش دهند. اکثر زنان باردار بهترین نتایج را با پوشیدن جورابهای واریس به عنوان یک اقدام پیشگیرانه در مقایسه با پوشیدن آنها پس از ایجاد تورم میگیرند.
برای تسکین درد پا و کمر و درد های عضلانی میتوانید از پماد یوکو یوکو استفاده کنید. این پماد بدون بو است و به سرعت درد های شما را تسکین می دهد.
مسافران یا خدمه هواپیما در پروازهای هوایی طولانی یا مکرر ممکن است بخواهند برای کمک به افزایش گردش خون و یا لخته شدن خون، جوراب واریس بپوشند.
برای افرادی که در تمام روز در محل کار ایستاده هستند مانند پرستاران، کارمندان، معلمان، آشپزان و … جوراب فشاری میتواند با افزایش جریان خون و اکسیژن در پاها، به کاهش خستگی، درد یا تورم کمک کند.
به توصیه پزشک میتوان از جوراب واریس در دوره ریکاوری بعد از عمل جراحی استفاده کرد.
انواع جوراب واریس
بطور کلی میتوان جوراب واریس را به بر طبق میزان فشرده بودن و اندازه یا سایز تقسیم کرد.
جوراب واریس بر اساس میزان فشار:
میزان فشردگی جوراب واریس بر حسب میلی متر جیوه (mmHg) درجه بندی شده است و بر روی جعبه محصول با اصطلاح (CCL) قابل مشاهده است. چهار دسته آن به شکل زیر است:
کلاس فشار 1 (فشار کم): فشار آن بین 15 تا 20 میلیمتر جیوه است. در صورت داشتن نارساریی رگهای این گزینه پیشنهاد میشود و استفاده از آن باعث ایجاد احساس سبکی در پا میشود.
کلاس فشار 2 (فشار متوسط): به تبع داری فشار بیشتری نسبت به کلاس یک است و حدود 20 تا 30 میلیمتر جیوه فشار دارد. برای افراد دارای رگهای عنکبوتی و یا واریسی هستند توصیه میشود.
کلاس فشار 3 (فشار زیاد): فشاری بین 30 تا 40 میلیمتر جیوه دارد و برای کنترل زخمهای وریدی توصیه میشود.
کلاس فشار 4 (فشار بسیار زیاد): در صورت دارا بودن مشکلاتی جدی از قبیل ادم لنف و واریس بسیار شدید پیشنهاد میشود و بهتر است قبل از استفاده با پزشک مشورت صورت گیرد. فشار آن 40 میلیمتر جیوه یا بیشتر میتواند باشد.
جوراب واریس بر اساس ارتفاع:
جوراب واریس بالای زانو: یکی از رایج ترین انواع جوراب واریس است که معمولا در افراد لاغری استفاده میشود که تنها در ناحیه ساق پا این مشکل را دارند.
جوراب واریس بالای ران: این نوع نسبت به مدل زیر زانو فشار بیشتری به پا وارد میکند و برای افرادی که دارای واریس در محدوده پشتی زانو هستند بسیار مناسب است.
جوراب واریس شلواری: این نوع برای افراد دارای اضافه وزن یا باردار توصیه میشود که برای جلوگیری از واریس زیر شکم مناسب است. در انتخاب خود باید دقت کنید که زیاد تنگ یا گشاد نباشد.
جوراب واریس بر اساس ظاهر:
پنجه باز: قسمت انگشتان پا بیرون است و جوراب واریس این قسمت را پوشش نمیدهد.
پنجه بسته: تمام اقسام پا و انگشتان آن را در بر میگیرد.
بر اساس پراکندگی فشار:
مدرج: در طول پا دارای فشار ثابت نیست. اغلب فشار آنها در اطراف مچ بیشتر است.
یکنواخت: فشار وارده به پا در تمامی قسمتهای پا یکسان است.
دسته بندی جوراب واریس بر اساس سایز به شکل زیر خواهد بود:
سایز جوراب واریس | cB | cD | cG |
---|---|---|---|
سایز | دور مچ | زیر زانو | انتهای ران |
small | 19-23 | 28-34 | 42-52 |
small plus | 19-23 | 32-38 | 50-60 |
medium | 23-26 | 31-37 | 50-60 |
medium plus | 23-26 | 36-42 | 58-68 |
large | 26-29 | 34-40 | 58-68 |
large plus | 26-29 | 40-46 | 66-76 |
اهمیت و نقشهای جوراب واریس
جوراب های فشرده میتوانند برای بسیاری از شرایط مفید باشند. پزشک ممکن است به شما توصیه کند از جوراب های فشاری برای موارد زیر استفاده کنید:
- تقویت گردش خون در پاها
- کاهش تورم در پاها و مچ پا
- بهبود جریان لنفاوی
- مدیریت افت فشار خون زمانی که بعد از مدتی نشستن از جای خود بلند شده و دچار سرگیجه میشوید.
- جلوگیری از تجمع خون در رگهای پا
- پیشگیری از زخمهای وریدی
- کاهش درد ناشی از واریس
- معکوس کننده فشار خون وریدی
چه افرادی نباید از جوراب واریس استفاده کنند؟
جوراب های فشرده می توانند برای افرادی که دارای شرایطی هستند که باعث کاهش خون رسانی به پاها می شود، (مانند بیماری عروق محیطی، دیابت، ضربه اندام تحتانی یا عفونت) مضر باشد. پزشک آنها باید قبل از تجویز آزمایش سونوگرافی داپلر، که جریان خون در پاهای آنها را اندازه گیری می کند، درخواست کند.
بهترین زمان استفاده از جوراب واریس
شما باید در طول روز جوراب های فشاری خود را بپوشید و قبل از رفتن به رختخواب آن ها را در بیاورید. آنها را دوباره اول صبح بپوشید زیرا در این زمان پاها کمترین میزان تورم را دارند.
پیشنهاد الو دیابت: شما میتوانید برای کنترل فشار خون خود از فشارسنج ایزی لایف سخنگو مدل BP313 A استفاده کنید
نحوه استفاده از جوراب واریس
- در صورت خیس بودن پاها، ان ها را خشک کنید
- قسمت بالای جوراب را بگیرید و تا پاشنه آن پایین بیاورید
- تا جایی که می توانید پای خود را داخل جوراب بگذارید. پاشنه خود را در پاشنه جوراب قرار دهید
- جوراب را بالا بکشید. جوراب را روی پای خود باز کنید
- بعد از اینکه قسمت بالای جوراب در جای خود قرار گرفت، هرگونه چین و چروک را صاف کنید
- اجازه ندهید جوراب چروک شود
- جوراب واریس زیر زانو باید در محدوده 2 انگشت در زیر زانو قرار بگیرد
اگر پوشیدن جوراب واریس برایتان سخت است، این نکات را امتحان کنید:
- لوسیون را روی پاهای خود بمالید اما قبل از پوشیدن جوراب، اجازه دهید خشک شود
- از کمی پودر بچه یا نشاسته ذرت روی پاهای خود استفاده کنید. این ممکن است به بالا رفتن جوراب کمک کند
- دستکش های لاستیکی ظرفشویی بپوشید تا به تنظیم جورابها و صاف کردن آنها کمک کند
رعایت بهداشت جوراب واریس
هر روز جوراب ها را با آب و صابون ملایم بشویید و آن را ترجیحا با نور خورشید خشک کنید. در صورت داشتن دو جفت میتوان از آنها به شکل روزانه استفاده کرد. جورابهای خود را هر 3 تا 6 ماه یکبار تعویض کنید تا فشرده سازی و پشتیبانی بهتری را تجربه کنید.
عوارض جوراب واریس
استفاده از جوراب های فشرده می تواند عوارض جانبی داشته باشد، از جمله:
- پوست شکسته
- تحریک پوست
- درد و ناراحتی
- فرورفتگی های موقت در پوست
جورابهایی که چروک شده اند، به طور نادرست پوشیده شده اند یا اندازه آنها نامناسب است، بیشتر احتمال دارد مشکل ایجاد کنند. همچنین اگر فرد برای مدت طولانی جوراب ساق بلند بپوشد، احتمال بیشتری دارد که اثرات منفی را تجربه کند.
هنگامی که گردش خون توسط شرایطی مانند نوروپاتی محیطی، که می تواند به اعصاب پاها آسیب برساند، مهار می شود، ممکن است فرد نتواند تشخیص دهد که جوراب خیلی تنگ است یا افتاده است. هر روز جورابها را بردارید و پاهای خود را بررسی کنید. در صورت ایجاد شدن نواحی جدیدی از تحریک، با پزشک تماس بگیرید.
پیشنهاد الو دیابت: برای کنترل قند خون از نوار تست قند خون اکیو چک اکتیو که دقت اندازه گیری بالایی دارد استفاده کنید.
نکات قابل توجه قبل از خرید جوراب واریس
- جنس و مواد به کار رفته در جوراب واریس
- ساختار و ضخامت
- بافت
- ضد رطوبت بودن
- سایز
- میزان کشسانی
سخن پایانی
هدف از استفاده از جوراب واریس میتواند بسیار متنوع باشد به صورتی که در گسترده ورزشکاران تا افراد دارای معلولیت جسمی مورد استفاده قرار میگیرد. کارکرد اصلی آن تسهیل جریان خون رو به بالا در محدوده پایینی بدن است. اگر چه به طور کلی بی خطر است اما باید توجه داشت که استفاده از این جوراب برای برخی افراد ممنوع است. بهتر است با پزشک خود درباره اندازه و میزان فشردگی آن برای یافتن حد مطلوب بدن شما، مشورت کنید.
پیشنهاد مطالعه: آزمایش fbs (آزمایش قند خون ناشتا)