گاهی اوقات به دلیل عوامل مختلف، افراد ممکن است دچار آسیب در یک ناحیه خاص شوند که میتواند بسیارآزار دهنده باشد و حرکت مفاصل و استخوانها را کند، کند. در رفتگی مفاصل آسیب فیزیکی دردناکی است که نیاز به مراقبتهای ممتد پس از سانجه دارد. در این مقاله به علائم انواع در رفتگی مفاصل و درمان آن صرف نظر از علت، می پردازیم.
در رفتگی مفاصل چیست؟
در رفتگی مفاصل یک وضعیت پزشکی است که زمانی رخ میدهد که انتهای دو استخوان متصل به هم در یک مفصل از یکدیگر جدا شوند. این میتواند به دلیل ضربه ناگهانی، مانند افتادن یا ضربه به مفصل آسیب دیده، یا در نتیجه یک حرکت پیچشی اتفاق بیفتد.
در رفتگی میتواند بسیار دردناک باشد و میتواند باعث تورم، کبودی و از دست دادن حرکت در مفصل آسیب دیده شود. همچنین میتواند به رباطها، تاندونها و اعصاب اطراف آسیب برساند و در موارد شدید نیاز به مراقبتهای پزشکی برای تنظیم مجدد مفصل و جلوگیری از عوارض بیشتر دارند.
انواع در رفتگی مفاصل و علائم آن
در رفتگی مفاصل را میتوان بر حسب شدت و نقطه آسیب دیده بررسی کرد، در ادامه هر دو حالت دررفتگی مفصل ها را بررسی میکنیم.
1- در رفتگی مفاصل بر حسب شدت
سه نوع اصلی از در رفتگی مفاصل وجود دارد که شدت آن بر اساس میزان آسیب وارده به رباطها مشخص میشود.
- در رفتگی مفاصل خفیف شامل حداقل کشش یا پارگی رباطها است و معمولاً منجر به کمی درد و تورم میشود.
- در رفتگی مفاصل متوسط شامل کشش یا پارگی شدید رباطها است و میتواند باعث درد ، تورم و کبودی متوسط شود.
- در رفتگی شدید شدید شامل پارگی کامل رباطها میشود و میتواند باعث درد شدید، تورم، کبودی و بی ثباتی در مفصل شود.
2- در رفتگی مفاصل بر حسب نقطه آسیب
- مچ پا: پیچ خوردگی مچ پا یکی از رایج ترین انواع در رفتگی مفاصل است. اغلب زمانی اتفاق میافتد که پا به سمت داخل بپیچد و باعث آسیب به رباطهای بیرونی مچ پا شود و اغلب در اثر صدمات پیچشی در حین فعالیتهای ورزشی ایجاد میشود. در رفتگی مفاصل مچ پا بسته به میزان آسیب وارده به رباطها می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
علائم در رفتگی مچ پا شامل درد شدید و تورم در اطراف مفصل مچ پا است. مچ پا ممکن است تغییر شکل یافته یا خارج از جای خود به نظر برسد و ممکن است در تحمل وزن روی پای آسیب دیده مشکل وجود داشته باشد. بیحسی یا گزگز در انگشتان پا نیز ممکن است رخ دهد.
- مچ دست: پیچ خوردگی مچ دست یکی دیگر از انواع متداول در رفتگی مفاصل است. اغلب زمانی رخ میدهد که فرد روی دستش میافتد و باعث آسیب به رباطهای مچ دست میشود. میزان شدت آسیب وارده به رباطها می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
علائم شایع در رفتگی مچ دست عبارتند از درد شدید، تورم، کبودی، محدودیت دامنه حرکتی و تغییر شکل قابل مشاهده. در برخی موارد، ممکن است بی حسی یا گزگز در دست یا انگشتان نیز وجود داشته باشد.
- زانو: احتمال در رفتگی مفصل زانو کمتر از مچ پا و یا مچ دست است، اما همچنان میتواند به دلیل حرکات پیچشی یا خمشی ناگهانی که باعث آسیب به رباطهای مفصل زانو می شود، رخ دهد. شدت آسیب وارده به رباطهای این بخش میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
علائم در رفتگی زانو شامل درد شدید، کبودی و تورم در اطراف مفصل زانو است. زانو ممکن است تغییر شکل یا خارج از جای خود به نظر برسد و ممکن است در صاف کردن یا خم شدن زانو مشکل وجود داشته باشد. بی حسی یا گزگز در پا یا انگشتان پا نیز ممکن است رخ دهد و مشکل در تحمل وزن روی پای آسیب دیده است.
- شانه: زمانی رخ میدهد که استخوان بازو از حفره کتف خارج شود. میتواند به دلیل ضربه یا آسیب ناگهانی رخ دهد که باعث میشود بازو بپیچد یا در موقعیتی نامناسب حرکت کند. در برخی موارد، در رفتگی ممکن است با آسیب عصبی یا عروق خونی همراه باشد که ممکن است نیاز به مراقبت فوری پزشکی داشته باشد.
علائم در رفتگی شانه شامل درد شدید، تورم و کبودی در اطراف مفصل شانه است. بازوی آسیب دیده ممکن است کوتاهتر از بازوی دیگر به نظر برسد و ممکن است در یک زاویه نامناسب نگه داشته شود. در برخی موارد، ممکن است بی حسی یا گزگز در بازو یا دست وجود داشته باشد.
- آرنج: در رفتگی مفصل آرنج زمانی اتفاق میافتد که استخوانهای تشکیل دهنده مفصل آرنج به زور از موقعیت طبیعی خود خارج شوند. این میتواند در نتیجه یک آسیب تروماتیک، مانند زمین خوردن یا ضربه به آرنج، یا در اثر پیچ خوردن یا خم شدن غیر طبیعی مفصل اتفاق بیفتد. هنگامی که در رفتگی مفصل آرنج رخ می دهد، استخوانهای بازو و ساعد میتوانند از هم جدا شوند و در برخی موارد، ممکن است با آسیب عصبی یا عروق خونی همراه باشد.
علائم در رفتگی آرنج شامل درد شدید و تورم در اطراف مفصل آرنج است. آرنج ممکن است تغییر شکل یا خارج از محل معمول ظاهر شود و ممکن است در حرکت بازو یا خم شدن آرنج مشکل ایجاد شود. بی حسی یا گزگز در دست یا انگشتان نیز ممکن است رخ دهد.
- ران: در رفتگی مفصل ران زمانی اتفاق میافتد که سر توپی شکل استخوان فمور در مفصل ران به زور از حفره خود خارج شود. در رفتگی مفصل ران معمولاً در اثر ضربههای پر انرژی مانند تصادف رانندگی یا سقوط از ارتفاع ایجاد میشود و یا میتواند در نتیجه برخی شرایط پزشکی که باعث ضعیف شدن مفصل ران میشود، رخ دهد.
علائم در رفتگی مفصل ران شامل درد شدید در ناحیه لگن و کشاله ران و همچنین مشکل در حرکت پا یا تحمل وزن در سمت آسیب دیده است. پا آسیب دیده ممکن است کوتاهتر از پای دیگر به نظر برسد.
درمان انواع در رفتگی
درمان در رفتگی مفاصل معمولاً شامل بازگرداندن مفصل در رفته به موقعیت طبیعی خود و به دنبال آن توانبخشی برای بازگرداندن قدرت و دامنه حرکتی است. رویکرد خاص به درمان به نوع و شدت در رفتگی و همچنین سلامت کلی و سطح فعالیت بیمار بستگی دارد.
1- اولین قدم در درمان در رفتگی مفاصل، تشخیص است. پزشک ممکن است با بررسی کردن و حرکت دادن مفصل و پرسیدن وقایع، نوع در رفتگی مفصل را تشخیص دهد. در برخی موارد، پزشک از آزمایش اشعه ایکس برای تصویربرداری از استخوانها جهت اطلاع از جزئیات آسیب، استفاده میکند.
2- بازگرداندن آن به جای خود باید توسط یک متخصص آموزش دیده، مانند جراح ارتوپد یا پزشک اتاق اورژانس انجام شود. تلاش بدون تخصص برای کاهش در رفتگی مفاصل به تنهایی میتواند باعث آسیب بیشتر شود و باید از آن اجتناب کرد.
3- در برخی موارد، درمان در رفتگی مفاصل ممکن است نیاز به آرام بخش یا بیهوشی داشته باشد تا عضلات شل شوند و امکان دستکاری آسان تر استخوانها فراهم شود. هنگامی که مفصل به طور موفقیت آمیزی سر جای اولیه خود بازگشت، ممکن است با یک آتل یا بریس بیحرکت شود تا امکان بهبودی و جلوگیری از آسیب بیشتر فراهم شود.
4- پس از جا انداختن مفصل، توانبخشی برای بازیابی عملکرد و جلوگیری از در رفتگیهای بعدی بسیار مهم است. تمرینات فیزیوتراپی اغلب برای تقویت عضلات اطراف مفصل آسیب دیده و بهبود انعطاف پذیری تجویز میشود. در برخی موارد، ممکن است جراحی برای ترمیم رباطهای آسیب دیده یا سایر ساختارهای داخل مفصل لازم باشد.
5- مدیریت درد نیز یکی از جنبههای مهم درمان در رفتگی مفصل است. داروهای مسکن یا پماد ضد درد ممکن است برای کمک به مدیریت ناراحتی در طول فرآیند بهبود توصیه شود. در موارد شدیدتر، تجویز داروی مسکن یا تزریق ممکن است ضروری باشد. شما میتوانید از پماد یوکو یوکو (محلول ضد درد کوبایاشی YOKO YOKO) که بهترین تسکین دهنده درد است، استفاده کنید. این محصول ساخت کشور ژاپن و بدون بو است و با بهترین قیمت در الو دیابت عرضه میگردد.
6- برای بیماران مبتلا به در رفتگی مفاصل رعایت توصیههای پزشک برای استراحت، اصلاح فعالیت و تمرینات توانبخشی بسیار مهم است. عدم انجام این کار میتواند خطر در رفتگیهای مکرر و عوارض طولانی مدت مانند درد مزمن یا آرتریت را افزایش دهد.
در نتیجه، درمان سریع و مناسب در رفتگی مفاصل برای اطمینان از بهبودی کامل و جلوگیری از عوارض طولانی مدت ضروری است. با مراجعه سریع به پزشک، پیروی از پروتکلهای درمانی توصیهشده و شرکت در تمرینهای توانبخشی، بیماران میتوانند انتظار داشته باشند که پس از در رفتگی مفاصل ، عملکرد خود را بازیابند و به فعالیتهای عادی خود بازگردند.
سخن پایانی
اگر مشکوک به در رفتگی مفاصل هستید، مهم است که به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید، زیرا درمان سریع می تواند به جلوگیری از عوارض طولانی مدت و بهبود نتایج کمک کند. با درک علائم مرتبط با هر نوع در رفتگی مفاصل، بهتر می توانید تشخیص دهید که چه زمانی باید به دنبال کمک پزشکی باشید و درمان مناسب برای آسیب خود دریافت کنید.
پیشنهاد مطالعه: علل و درمان گرفتگی شانه چیست؟